خواب آرام، قلب سالم: راز مقابله با آپنه خواب و بیماری‌های قلبی
ارتباط بین آپنه خواب و بیماری قلبی یک موضوع بسیار مهم و پرچالش در حوزه پزشکی است که توجه بسیاری از محققان و پزشکان را به خود جلب کرده است. آپنه خواب، که به اختلالات تنفسی حین خواب اشاره دارد، می‌تواند تاثیرات منفی و قابل توجهی بر سلامت قلب و عروق داشته باشد. در این مقاله، ما به بررسی این ارتباط و ارائه راهکارهایی برای مدیریت و بهبود وضعیت سلامت بیماران می‌پردازیم.
آغازی بر فهم آپنه خواب
آپنه خواب اختلالی است که در آن فرد به طور مکرر حین خواب دچار وقفه در تنفس می‌شود. این حالت می‌تواند منجر به کاهش سطح اکسیژن خون و افزایش فشار خون شود، که هر دو عامل می‌توانند بر سلامت قلب تاثیر بگذارند.
تاثیر آپنه خواب بر سلامت قلب
ارتباط بین آپنه خواب و بیماری قلبی به خوبی مستند شده است. آپنه خواب می‌تواند به افزایش فشار خون، فیبریلاسیون دهلیزی (نوعی آریتمی قلبی)، نارسایی قلبی، و حتی حوادث قلبی-عروقی مانند حمله قلبی منجر شود. این اختلال با افزایش سطح استرس اکسیداتیو، التهاب و تغییرات در تونوس عروقی مرتبط است که همه این عوامل می‌توانند به تخریب سلامت قلبی-عروقی منجر شوند.
راهکارهای مدیریت و درمان
برای مقابله با تاثیرات منفی آپنه خواب بر قلب، توصیه‌های زیر می‌توانند مفید باشند:
- تشخیص و درمان به موقع: تشخیص به موقع آپنه خواب و شروع درمان‌های مناسب مانند استفاده از دستگاه CPAP می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی موثر باشد.
- تغییرات سبک زندگی: کاهش وزن، دوری از مصرف دخانیات و الکل، افزایش فعالیت بدنی، و حفظ الگوهای خواب سالم می‌تواند به بهبود آپنه خواب و کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک کند.
- مدیریت فشار خون: کنترل فشار خون به ویژه برای افراد مبتلا به آپنه خواب ضروری است تا از بروز مشکلات قلبی پیشگیری شود.
نتیجه‌گیری
آپنه خواب می‌تواند تاثیرات قابل توجهی بر سلامت قلب داشته باشد. با این حال، با تشخیص به موقع و اتخاذ راهکارهای مناسب، می‌توان از بروز بیماری‌های قلبی جدی پیشگیری کرد و کیفیت زندگی افراد مبتلا به این اختلال را بهبود بخشید.
بنا به گفته دکتر مصطفی امیری، فلوشیپ اختلالات خواب در مرکز خواب بهرست در کلینیک جایروس، “بین آپنه خواب و آریتمی قلبی ارتباطی بسیار قوی وجود دارد. تحقیقات نیز نشان می دهد در اپیزود های آپنه خواب، راه هوایی فوقانی دچار افتادگی می شود و ممکن است منجر به تحریک جهت بروز آریتمی قلبی شود.”
راه های دیگری که آپنه خواب می تواند خطر ابتلا به انواع بیماری قلبی را افزایش دهد، عبارتند از:
- اپیزود های مکرر کاهش سطح اکسیژن (که پزشکان اصطلاحا آن را هیپوکسی می نامند)
- تغییر در سطوح دی اکسید کربن
- اثرات مستقیم بر قلب به دلیل تغییر فشار داخل قفسه سینه
- افزایش سطح نشانگرهای التهابی
چرا زمانی که خواب تان به واسطه آپنه خواب مختل می شود، فشار خون تان افزایش می یابد؟
فشار خون به این دلیل افزایش می یابد که هنگامی که نمی توانید نفس بکشید، سطح اکسیژن در بدن تان کاهش می یابد و گیرنده هایی را تحریک می کند که به مغز هشدار می دهند. در پاسخ، مغز سیگنال ها را از طریق سیستم عصبی می فرستد و اساسا به عروق خونی می گوید که به منظور افزایش جریان اکسیژن به قلب و مغز، “افزایش پیدا کنند” زیرا قلب و مغز، در اولویت قرار دارند.
مشکل این جاست که مشکلاتی که در طول شب ادامه دارند، بر عملکرد ما در طول روز نیز تاثیر می گذارند، حتی زمانی که بیمار مبتلا به آپنه خواب، بیدار است. به نظر می رسد سطوح اکسیژن پایین در شب باعث می شود که مکانیزم های متعددی در طول روز حفظ شوند، حتی زمانی که بیمار به طور معمول نفس می کشد.
چطور متوجه شوم که این مشکل را دارم؟
در اکثر مواقع، این همسر شماست که متوجه خواهد شد شما به شدت خروپف می کنید و در مواردی دچار قطع شدن تنفس می شوید یا به طور ناگهانی با تنگی نفس از خواب بیدار می شوید. در ادامه برخی علائم دیگر وجود دارد که به گفته دکتر مصطفی امیری، اگر دچار آپنه خواب هستید، ممکن است متوجه آن ها شوید:
- خواب آلودگی بیش از حد در طول روز
- خوابی که خستگی شما را به در نمی برد
- اپیزود هایی از قطع شدن تنفس در هنگام خواب که توسط فرد دیگری قابل مشاهده است
- بیدار شدن به دلیل اضطرار در ادرار کردن
- دشواری در حفظ خواب به طور مداوم
- سردرد صبحگاهی
- دشواری در تمرکز و نوسانات خلقی
راه حل چیست؟ چگونه می توان عوارض قلبی عروقی ناشی از آپنه خواب را کاهش داد؟
شواهد موجود به ما می گوید هنگامی که فرد مبتلا به آپنه خواب با دستگاه فشار هوایی مداوم مثبت یا سی پپ (CPAP) درمان می شوند، فشار خون وی نه تنها در طول شب کم است، بلکه در طول روز نیز پایین تر است. این اتفاق بسیار خوبی است. علاوه بر این، افراد مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی (یک نوع شایع از ضربان قلب نامنظم) که از آپنه خواب رنج می برند به طور مناسب درمان می شوند 40٪ کاهش احتمال بازگشت به درمان بعدی فیبریلاسیون دهلیزی خود را دارند. اگر آپنه خواب در این گونه افراد درمان نشود، احتمال عود فیبریلاسیون دهلیزی به 80٪ می رسد. پیام مهمی که می توان به افراد مبتلا به آپنه خواب داد این است: با درمان آپنه خواب خود، شانس بهبود یا پیشگیری از وقوع بیماری قلبی را به میزان قابل توجهی کاهش خواهید داد.
بررسی علل آپنه خواب در ویدئوی زیر از زبان دکتر امیری:
بسیار حائز اهمیت است توجه داشته باشید که علائم آپنه انسدادی خواب مانند خواب آلودگی روزانه، گاهی در بیماری قلبی مشاهده نمی شود.
به دلیل ارتباط تنگاتنگی که بین آپنه خواب و انواع بیماری قلبی وجود دارد، کارشناسان توصیه می کنند که مراجعه و مشاوره با یک پزشک متخصص را به تعویق نیاندازید و هر چه سریع تر نسبت به انجام این کار اقدام کنید.
دوست عزیز، چنانچه از آپنه خواب، خروپف شدید یا بیماری قلبی به طور همزمان رنج می برید، همین امروز با کلینیک خواب ما تماس حاصل نمایید تا مانع از وقوع پیامدهای ناگوار آن شوید.
