تشریح اختلال رفتاری خواب REM
تصور کنید در خوابید و ناگهان خود را در میان یک ماجراجویی پرتنش، مانند نجات دادن جهان از مهاجمان فضایی یا فرار از چنگال یک شیر گرسنه، می‌یابید. بیدار می‌شوید و متوجه می‌شوید که در حین خواب، واقعاً در حال دویدن یا مبارزه بوده‌اید. این تجربه‌ای است که برخی از افراد مبتلا به اختلال رفتاری خواب REM (RBD) تجربه می‌کنند، اختلالی که در آن فرد خواب‌های پرجنب و جوشی دارد و بدنش نیز به آن واکنش نشان می‌دهد. در اینجا، 27 نکته مهم و کمتر شناخته شده در مورد RBD را برای شما آورده‌ایم که شاید قبلاً نشنیده باشید:
1. تعریف RBD
RBD نوعی اختلال خواب است که در آن سد محافظتی بین خواب و بیداری از بین می‌رود، و این امکان را برای فرد فراهم می‌آورد که رویاهایش را با حرکات فیزیکی تجربه کند.
2. علائم شایع
علائم شامل صحبت کردن در خواب، فریاد زدن، زدن و لگد زدن است که معمولاً در نیمه دوم شب اتفاق می‌افتد.
3. علت نامعلوم
دانشمندان هنوز علت دقیق RBD را نمی‌دانند، اما مطالعات نشان می‌دهند که ارتباطی بین اختلالات عصبی و این بیماری وجود دارد.
4. رابطه با اختلالات نورودژنراتیو
تحقیقات نشان داده‌اند که افراد مبتلا به RBD ممکن است در معرض خطر بالاتری برای توسعه اختلالات نورودژنراتیو مانند بیماری پارکینسون و آلزایمر باشند.
5. تشخیص
تشخیص RBD معمولاً از طریق مطالعات خواب انجام می‌شود، که در آن فعالیت‌های مغزی، حرکات چشم، و حرکات بدن در طول خواب ثبت می‌شوند.
6. درمان
درمان ممکن است شامل داروهایی مانند کلونازپام یا ملاتونین باشد، که به کاهش علائم کمک می‌کند.
7. اهمیت حفاظت فیزیکی
برای جلوگیری از آسیب دیدن در طول حملات RBD، تمهیدات ایمنی مانند حذف اشیاء تیز و سخت از اطراف تخت خواب توصیه می‌شود.
8. شیوع در مردان مسن
RBD بیشتر در مردان مسن شایع است، اگرچه می‌تواند در هر سنی و در هر دو جنس رخ دهد.
9. تاثیر بر کیفیت زندگی
RBD می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد و همچنین بر شریک زندگی‌اش داشته باشد.
10. رویکردهای درمانی مکمل
رویکردهای درمانی مکمل مانند یوگا، مدیتیشن، و روش‌های کاهش استرس می‌توانند به بهبود کیفیت خواب کمک کنند.
11. ارتباط با سبک زندگی
عوامل سبک زندگی مانند مصرف الکل، استرس، و الگوهای خواب ناسالم می‌توانند علائم RBD را تشدید کنند.
12. اهمیت آگاهی و آموزش
آگاهی و آموزش برای افراد مبتلا به RBD و خانواده‌هایشان ضروری است تا بتوانند به بهترین شکل با این اختلال کنار بیایند.
13. تحقیقات جاری
تحقیقات جاری در زمینه RBD به دنبال درک بهتری از علت‌ها، روابط با سایر اختلالات، و روش‌های درمانی جدید است.
14. نقش ژنتیک
برخی از مطالعات نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی ممکن است در بروز RBD نقش داشته باشند.
15. اهمیت تشخیص زودهنگام
تشخیص زودهنگام RBD می‌تواند به پیشگیری از پیشرفت اختلال و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
این نکات نشان می‌دهند که اختلال RBD پیچیده و چندوجهی است و نیاز به توجه و مراقبت دقیق دارد. اگرچه ممکن است برخی از این موارد کمتر شناخته شده باشند، آگاهی از آن‌ها می‌تواند به افراد مبتلا به RBD و خانواده‌هایشان کمک کند تا راه‌هایی برای مدیریت بهتر این اختلال پیدا کنند.
فیلم زیر یک نمونه اختلال رفتاری خواب رم است که در طول یک تست خواب در کلینیک خواب گرفته شده است:
اختلال رفتاری خواب REM (یا به اختصار RBD)، نوعی اختلال خواب از دسته پاراسومنیا محسوب می گردد. پاراسومنیا به وقایع ناخواسته ای اطلاق می شود که در حین خواب به وجود می آیند.
اختلال رفتاری خواب REM زمانی رخ می دهد که حین دیدن یک رویای نامطلوب، واکنش فیزیکی نشان می دهید. این واکنش حتی ممکن است خشونت آمیز نیز باشد. در ابتدای اپیزود ممکن است فعالیت فیزیکی خفیف باشد، اما در اپیزود های بیشتر، خشن تر خواهد شد. اختلال رفتاری خواب REM اغلب تا سال ها نادیده گرفته می شود. در برخی موارد این اختلال منجر به آسیب می شود. این آسیب ممکن است به خود فرد یا شریک خواب وی وارد شود.
اختلال رفتاری خواب REM را می توان با راه رفتن در خواب و هراس شبانه اشتباه گرفت. در این اختلالات، فردی که خوابیده است اغلب هنگام بیدار شدن، گیج و منگ است. او به سرعت هشیار نمی شود. اما بالعکس، معمولا یک فرد مبتلا به RBD را به راحتی می توان از خواب بیدار کرد. هنگامی که فرد بیدار می شود، همچنین قادر به یادآوری جزئیات کامل رویای خود است.
جزئیات این رویا منجر به بروز رفتار غیر معمول یک اپیزود از RBD می گردد. این رفتار ها ممکن است شامل هر کدام از موارد زیر باشد:
- داد زدن
- فحش دادن
- کوبیدن
- چنگ زدن
- مشت زدن
- لگد زدن
- پریدن
- جهیدن
به عنوان مثال، یک مرد مبتلا به اختلال رفتاری خواب REM ممکن است خواب بازی فوتبال را ببیند. در این مورد، او ممکن است از تخت خود بیرون بپرد تا جلوی گل شدن توپ را بگیرد. وی همچنین ممکن است از یک مهاجم فرار کند. این نیز ممکن است موجب شود که از تختخواب بیرون بپرد و بدود. افراد مبتلا به این اختلال به ندرت راه می روند، چشمان شان را باز می کنند یا اتاق را ترک می کنند. این ها همه نشانه های شایع خوابگردی است. اپیزود های این شامل خوردن یا نوشیدن نیست. در این اختلال همچنین فعالیت های جنسی یا رفتن به حمام نیز رخ نخواهد داد.
اختلال رفتاری خواب REM در هنگام حرکت سریع چشم (REM) رخ می دهد. خواب عادی شامل یک سری از اپیزود های خواب REM است که هر 1 ساعت و نیم تا 2 ساعت در هر شب رخ می دهد. این بدان معنا است که یک اپیزود از اختلال رفتاری خواب REM برای اولین بار حداقل 1 ساعت و نیم پس از خوابیدن اتفاق می افتد.
این حالت ممکن است تا بیدار شدن در صبح ادامه داشته باشد. اپیزود های RBD فعال ممکن است در هر شب 4 بار رخ دهد. در موارد نادر نیز هر ماه یا هر هفته یک بار رخ می دهد. به طور معمول این اختلال حین چرت زدن اتفاق نمی افتد.
اختلال رفتاری خواب REM خود به تنهایی موجب نمی شود که خواب بیننده در طول روز خسته و بیخواب باشد. اما در صورت وجود اختلالات دیگر، این امکان وجود دارد. بروز سایر اختلالات موجب خواب آلودگی روزانه می گردد. نمونه هایی از این اختلالات عبارتند از:
- آپنه خواب
- اختلال دوره ای حرکت اندام ها
- نارکولپسی
این اختلال اغلب خواب شریک خواب تان را مختل می کند. به همین دلیل است که فرد مبتلا ممکن است از مشکل خود مطلع شود. افرادی که دارای این اختلال هستند، هنگامی که بیدار می شوند از دست دیگران خشمگین نیستند. این یک مشکل پزشکی است و یک اختلال روانپزشکی به شمار نمی رود. افراد مبتلا به اختلال رفتاری خواب REM معمولا مشکلات روانی ندارند.
علائم اختلال رفتاری خواب REM
فرد مبتلا به این اختلال ممکن است:
- در خواب لگد بزند، بپرد، مشت زند، داد و فریاد کند، یا خود را از رختخواب به بیرون پرت کند
- شریک خواب خود را نسبت به رفتار غیر معمول خود در هنگام خواب نگران سازد
- به طور اقداماتی را انجام دهد که منطبق با خوابی است که می بیند
- در فعالیت هایی کند که موجب آسیب رساندن به خود یا شریک زندگی وی می شود
عوامل خطر
اختلال رفتاری خواب REM اغلب در مردان اتفاق می افتد. این اختلال می تواند در هر سنی ظاهر شود، اما اغلب پس از 50 سالگی مردان ظاهر می شود. بروز این اختلال در زنان و کودکان غیر معمول است. کمتر از یک درصد از افراد به آن مبتلا هستند و اغلب در افراد مسن ظاهر می شود. این اختلال همچنین اغلب در افراد مبتلا به اختلالات نورولوژیک دیده می شود. در افرادی که یکی از مشکلات زیر را دارند، نرخ ابتلا افزایش می یابد:
- بیماری پارکینسون (33٪)
- ام اس (90٪)
افراد مبتلا به این اختلال ممکن است چندین سال بعد به بیماری پارکینسون دچار شوند. افرادی که این اختلال را دارند باید علائم پارکینسون مانند لرزش را جدی بگیرند.
افراد مبتلا به اختلال رفتاری خواب REM در معرض خطر بیشتری در ابتلا به اختلالات خواب زیر هستند:
- آپنه خواب
- اختلال دوره ای حرکت اندام ها
- نارکولپسی
این اختلال همچنین می تواند با عوامل دیگری مرتبط باشد که شدت خواب REM را افزایش می دهد. این موارد عبارتند از:
- ترک مصرف الکل
- محرومیت از خواب
- تومورهای مغزی
- سکته مغزی
- استفاده از داروهای خاص
این اختلال ممکن است به دلیل موارد زیر شدت یابد:
- محرومیت از خواب یا خواب REM
- اختلالات خواب دیگر
- مصرف الکل
- مصرف برخی داروها
دخیل بودن پیوند ژنتیکی در این اختلال هنوز مشخص نشده است.
تشخیص
RBD یک اختلال است که می تواند در طول زمان بدتر شود. این اختلال می تواند شما یا شریک خواب تان را در معرض خطر قرار دهد. این اختلال همچنین با سایر مشکلات پزشکی ارتباط دارد. اگر فکر می کنید که ممکن است اختلال رفتاری خواب REM داشته باشید، باید از مشاوره پزشک تان کمک بگیرید.
پزشک باید از مصرف دارو، الکل و سابقه خانوادگی تان نیز مطلع باشد. حتما پزشک تان را از مصرف هر گونه مواد مخدر، الکل و دارو در گذشته یا حال مطلع کنید. همچنین اگر دچار اختلالات خواب یا اختلالات عصبی شده اید، به پزشک اطلاع دهید.
پزشک باید یک معاینه نورولوژیک کامل نیز انجام دهد. از شما خواسته می شود که یک دفتر خاطرات را بخوانید. پزشک ممکن است از شما بخواهد اطلاعات خواب خود را به چندین هفته در یک دفتر یادداشت بنویسید. این اطلاعات شامل زمانی است که شما به طور معمول به خواب می روید و بیدار می شوید. شما همچنین می توانید میزان خواب خود را با استفاده از مقیاس خواب آلودگی اپوورث (Epworth Sleepiness Scale) بررسی کنید. حتما مصرف موارد زیر را نیز به پزشک تان اطلاع دهید:
- مواد مخدر
- الکل
- داروها
اگر دچار اختلال خواب هستید، به پزشک بگویید. شما همچنین ممکن است نیاز به مراجعه به یک متخصص مغز و اعصاب را داشته باشید.
ممکن است لازم باشد تست خواب انجام دهید. این نوع تست، یک پلی سومنوگرافی است. تست خواب، بهترین روش برای ارزیابی خواب شماست. این تست، نمودار امواج مغزی، ضربان قلب و تنفس تان در طول خواب را نشان می دهد. همچنین حرکات دست و پا را ثبت می کند. تست خواب نشان خواهد داد که آیا شما به سایر اختلالات خواب مبتلا هستید یا خیر. نمونه هایی از این اختلالات شامل آپنه خواب و اختلال حرکتی اندام ها است. این روش، همچنین شدت مشکل را نشان می دهد. این تست همچنین به شما نشان می دهد که آیا در طول شب برای انجام امور غیر معمول از خواب بیدار می شوید یا خیر.
درمان اختلال رفتاری خواب REM
این اختلال به درمان با داروها پاسخ می دهد. در این صورت، اغلب کلونازپام استفاده می شود. با این حال، درمان به رعایت موارد زیر نیز نیاز دارد:
- احتیاط های ایمنی در اتاق خواب:
- اشیاء را دور از بستر بیمار قرار دهید. این شامل آباژور، لامپ یا سایر اشیائی است که می توانند باعث آسیب شوند.
- تخت را دور از پنجره قرار دهید.
- شی بزرگی از قبیل یک کمد را مقابل پنجره قرار دهید.
- کل زمان خواب طبیعی را حفظ کنید. محرومیت از خواب باعث افزایش شدت این اختلال خواهد شد. خواب آلودگی های تان را به دقت نظارت کنید.
- از مصرف برخی داروها و الکل اجتناب کنید. این ها می توانند موجب بروز این اختلال یا افزایش آن شوند.
- هر اختلالات خواب دیگری که خواب شما را مختل ساخته و موجب افزایش این اختلال شده را درمان کنید.
- بر روی همه نشانه عصبی نظارت منظم داشته باشید. این نشانه ها شامل لرزش یا سایر علائم پارکینسون می شود.
