با یکی از مهمترین و ناشناخته ترین دلایل حمله قلبی آشنا شوید

همه ما داستان هایی درباره افرادی که خروپف می کنند شنیده ایم که خرناس و خروپف شان موجب ترک خوردن شیشه پنجره ها و بیدار شدن همسایگان می شود. شنیدن این رویداد شاید برای ما خنده دار باشد، اما موجب آزار و رنجیدگی خود فرد خواهد شد. بسیاری از این افراد از آپنه خواب رنج می برند. در این وضعیت، راه هوایی مسدود می شود، یا عضلات کنترل کننده تنفس از حرکت باز می ایستند. در هر صورت، آنچه در پایان اتفاق می افتد، یکسان است و نهایتا تنفس متوقف می شود. پس از آن، فرد با یک وقفه کوتاه، مجددا نفس می کشد. در بدترین حالت، این اختلال می تواند صدها بار هر شب اتفاق بیافتد.

از آنجا که بیماران مبتلا به آپنه خواب به طور مداوم از خواب بیدار می شوند، خواب کم کیفیتی دارند و تمام روز احساس خستگی و خواب آلودگی می کنند. آنها همچنین ممکن است از مشکلات قلبی عروقی نیز رنج ببرند. اختلال خواب در 47٪ تا 83٪ از افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی، 35٪ از افراد مبتلا به فشار خون بالا و 12٪ تا 53٪ از افراد مبتلا به نارسایی قلبی، فیبریلاسیون دهلیزی (اختلال ریتم قلب) و سکته مغزی وجود دارد. محققان بر این باورند که عدم درمان آپنه خواب ممکن است تا 5 برابر خطر مرگ ناشی از بیماری های قلبی و حمله قلبی را افزایش دهد.

در آپنه خواب، راه هوا اغلب دچار افتادگی می شود، و جریان هوا را مسدود می سازد. فرد مبتلا به آپنه خواب، به دلیل تنگی نفس صدها بار در شب از خواب بیدار می شود، اما هیچ آگاهی نسبت به این بیدار شدن های مکرر ندارد. در این حالت، بدن هورمون استرس (کورتیزول) آزاد می کند که با گذشت زمان می تواند فشار خون را افزایش دهد و به مشکلات قلبی منجر شود.

چگونه خواب بی کیفیت منجر به حمله قلبی می شود؟

آپنه انسدادی خواب (یا OSA) که شایع ترین نوع آپنه خواب است، زمانی اتفاق می افتد که راه هوایی فوقانی دچار افتادگی شده یا مسدود می شود. افرادی که چاق هستند یا دارای اضافه وزن هستند، چربی تجمع یافته بیش از حدی در ناحیه گردن دارند که می تواند به تشدید این مشکل کمک کند. اما آپنه خواب در افرادی که لاغر هستند نیز رخ می دهد.

دکتر مصطفی امیری، متخصص مغز و اعصاب و فلوشیپ اختلالات خواب از اسپانیا توضیح می دهد که آپنه خواب به مرور زمان، قلب و گردش خون را در معرض محرک های خطرناکی قرار می دهد که ممکن است موجب پیشروی هر چه بیشتر بیماری های قلبی و عروقی و در نهایت حمله قلبی شود.

این چرخه معیوب به این صورت است: هنگامی که تنفس قطع می شود، سطح اکسیژن تان کاهش می یابد. بدن با آزاد کردن اپی نفرین (که همچنین به نام آدرنالین شناخته می شود)، یا همان هورمون استرس پاسخ می دهد. هنگامی که این اتفاق بارها و بارها تکرار می شود، سطح آدرنالین بالا باقی می ماند. این امر می تواند منجر به افزایش فشار خون شود.

خوشبختانه، چند درمان مؤثر برای آپنه خواب انسدادی در دسترس است. یکی از آن ها دستگاهی است که جریان دائمی هوا را از طریق یک ماسک صورت فراهم می کند و می تواند مانع از سقوط عضلات پشت گلو و انسداد جریان هوا شود. این دستگاه، فشار مداوم مثبت هوایی (یا CPAP) نام دارد که درمانی منتخب برای آپنه خواب محسوب می شود. اگر چه برخی از افراد در تنظیمات دستگاه با مشکل مواجه می شوند، اما بسیاری دیگر آن را تحولی عظیم در خواب خود تلقی می کنند و اذعان دارند که بدون آن هرگز چنین احساس خوبی نداشتند. تحقیقات اولیه نشان می دهد که درمان آپنه خواب انسدادی با CPAP ممکن است عملکرد قلبی را بهبود بخشد و خطر بروز عوارض قلبی عروقی، مانند حمله قلبی را کاهش دهد.

دهانه های سی پپ سفارشی نیز در دسترس قرار دارند. این دستگاه ها فک را جلو می برند تا بتوانند راه هوایی را باز نگه دارند. دستگاه های یکبار مصرف که مختص استفاده در سوراخ های بینی است و جریان هوا را افزایش می دهد نیز موجود هستند.

برای برخی از افراد، از دست دادن وزن، پرهیز از مصرف الکل یا متوقف کردن استفاده از داروهایی که باعث شل شدن عضلات می شود، می تواند باعث بهبود خواب شود.

بنا به گفته دکتر امیری “بهترین درمان برای فرد ممکن است در نهایت به عامل اصلی آپنه خواب بستگی داشته باشد که آن هم توسط یک متخصص اختلالات خواب قابل تشخیص و شناسایی است.”

بیماری قلبی نیز روی خواب تاثیر می گذارد

نوع دیگری از آپنه خواب که آپنه مرکزی خواب (یا CSA) نامیده می شود، اغلب در افرادی با شرایطی دیده می شود که سدیم و آب را در بدن نگه می دارند، مانند نارسایی قلبی. پزشکان معتقدند که برخی از مایعات اضافی در شب به ریه ها وارد می شوند، و این امر باعث می شود این افراد با احساس تنگی نفس از خواب بیدار شوند.

دکتر امیری توضیح می دهد “به نظر می رسد آپنه خواب مرکزی به دلیل یک سیستم کنترل ناپایدار تنفسی اتفاق می افتد و نارسایی قلبی احتمالا نتیجه آن است، نه علت آن”

مردان، افراد مسن و افراد مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی نیز در معرض خطر ابتلا به آپنه خواب مرکزی قرار دارند.

آپنه خواب مرکزی با مدیریت دقیق تر از بیماری زمینه ای که باعث ایجاد این مشکل شده، قابل درمان است.

آیا احتمال دارد من هم آپنه خواب داشته باشم؟

یک الگوی تنفسی غیر معمول یا خروپف با صدای بلند اغلب منجر به تشخیص آپنه خواب می شود. با این حال، خواب آلودگی روزانه (علامتی که به اندازه سایر علائم شایع است) ممکن است نادیده گرفته شود، و موجب تشخیص اشتباه شود.

دکتر امیری در این زمینه می گوید: “این که افراد مسن یا افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی همیشه خواب آلوده باشند، امری طبیعی نیست “. “اگر در تمام طول روز روی تخت دراز می کشید، در زمان های نامناسب به خواب می روید و انرژی زیادی ندارید، با پزشک خود در خصوص انجام تست خواب مشورت کنید. مشکلی که دارید، ممکن است یک وضعیت کاملا قابل درمان باشد.”

لازم به ذکر است همه افرادی که خروپف می کنند، آپنه خواب ندارند، و سایر علائم احتمالی آن ممکن است ناشی از انواع مشکلات پزشکی دیگر باشد. مطمئن ترین روش تشخیص آپنه خواب، انجام تست خواب شبانه در یک کلینیک خواب است. اسلیپ استادی یا تست خواب در کلینیک (in-lab sleep study)، کامل ترین آزمایش ارزیابی خواب است که توسط متخصص اختلالات خواب صورت می گیرد. برای انجام این تست لازم است یک شب را جهت خواب شبانه در کلینیک خواب سپری کنید.

در تست خواب در کلینیک که به آن پلی سومنوگرافی (polysomnogram) نیز گفته می شود، از امواج مغزی، ضربان قلب و تنفس تان در طول خواب رکورد گرفته می شود. همچنین حرکات چشم، حرکات اندام ها و میزان اکسیژن در خون تان را ثبت می کند. این اطلاعات به پزشک تان در امر تشخیص کمک می کند تا بتواند یک برنامه درمان مناسب را به شما ارائه دهد.

این نوع ارزیابی خواب، نیاز به گذراندن یک شب در یک کلینیک خواب را دارد. در این صورت، روی تختی خواهید خوابید که ممکن است شباهت به اقامت در یک اتاق هتل را داشته باشد. محیط اتاق به گونه ای تنظیم شده است که شما احساس کاملا راحتی جهت گذراندن یک شب داشته باشید. شما در شرایطی که سنسور هایی به قسمت های مختلف بدن تان متصل شده است، خواهید خوابید. این سنسورها امواج مغزی، ضربان قلب، تنفس و حرکت شما را ثبت می کنند. شما می توان جهت انجام این تست از اولین ساعات شب به کلینیک خواب مراجعه کنید.

اعضای تیم خواب، اطلاعات جمع آوری شده در طول تست خواب را بررسی و ارزیابی می کنند. ممکن است چندین روز تا دو هفته طول بکشد تا تست خواب شما به درستی ارزیابی شود.

تکنسین خواب، در ابتدا نمره ی تست خواب شما را با علامت گذاری مراحل خواب تان و شناسایی هر رویداد غیر طبیعی در تنفس یا حرکت پا تعیین می کند. پس از آن، متخصص اختلالات خواب، نتایج را بررسی خواهد کرد تا مشخص شود چه نوع مشکلی در رابطه با خواب شما وجود دارد. پس از تایید، متخصص اختلالات خواب تشخیص خود را ارائه می دهد. سپس با شما تماس خواهند گرفت تا درباره نتایج بحث و گفتگو کنید.

دوست عزیز، چنانچه از آپنه خواب رنج می برید و نگران این موضوع هستید، همین امروز با کلینیک خواب ما تماس حاصل نمایید تا مانع از وقوع پیامدهای ناگوار آن مانند حمله قلبی شوید.

شاد و سلامت باشید.

تحقیق و ترجمه: مینو زرفش