امروزه تحقیقات گسترده ایی  در زمینه ی پزشکی خواب برای درک بهتر علائم ؛ علل، و بهترین درمان برای اختلالات خواب در حال وقوع است . سازمان هایی مانند آکادمی پزشکی خواب آمریکا (AASM) در زمینه ی پیشرفت این رشته از سال 1970  پیشرو بوده است.

آکادمی پزشکی خواب آمریکا همراه با دیگر جوامع حرفه ای از جمله انجمن تحقیقات خواب اروپا، انجمن علمی خواب ژاپن و جامعه خواب آمریكای لاتین، طبقه بندی بین المللی اختلالات خواب (ICSD) را منتشر كرد كه اولین تشخیص، اپیدمیولوژی، و منبع برنامه نویسی برای پزشکان و محققان در زمینه خواب و پزشکی خواب است.

اختلالات خواب، یک چالش عمده سلامتی در جامعه امروزی هستند که تاثیرات قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد می‌گذارند. این اختلالات، که شامل طیف گسترده‌ای از مشکلات مرتبط با خواب می‌شوند، از بی‌خوابی گرفته تا اختلالات خواب تنفسی مانند آپنه خواب، و همچنین رفتارهای نامناسب خواب مانند راه رفتن در خواب، می‌توانند بر اساس علل مختلفی از جمله مسائل سلامتی، بهداشتی، بیماری‌ها و استرس شکل بگیرند.

علل و عوامل موثر بر اختلالات خواب

اختلالات خواب ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهند، از جمله:

• استرس و اضطراب: این دو عامل می‌توانند سیستم عصبی را تحریک کرده و مانع از خواب آرام شوند.
• بیماری‌ها: برخی از بیماری‌ها مانند اختلالات تیروئید، آپنه خواب و سندرم پای بی‌قرار می‌توانند موجب اختلال در خواب شوند.
• محیط خواب: محیط خواب نامناسب مانند یک اتاق پر سر و صدا یا بیش از حد روشن می‌تواند خواب را مختل کند.
• عادات خواب ناسالم: استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی قبل از خواب یا مصرف کافئین و الکل می‌تواند بر کیفیت خواب تاثیر منفی بگذارد.

تاثیرات اختلالات خواب بر سلامت

اختلالات خواب می‌توانند تاثیرات منفی گسترده‌ای بر سلامت جسمی و روانی فرد داشته باشند، از جمله:

• کاهش تمرکز و حافظه: کمبود خواب می‌تواند بر قدرت تمرکز و حافظه تاثیر منفی داشته باشد.
• افزایش خطر بیماری‌های قلبی و فشار خون: مطالعات نشان داده‌اند که کمبود خواب می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و فشار خون بالا را افزایش دهد.
• مشکلات روانی: اختلالات خواب می‌توانند به اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات روانی منجر شوند.
• افزایش وزن و چاقی: کمبود خواب می‌تواند با افزایش اشتها و کاهش متابولیسم بدن همراه باشد که این عوامل می‌توانند به افزایش وزن منجر شوند.

تشخیص و درمان

برای تشخیص دقیق اختلالات خواب، متخصصین از روش‌های مختلفی از جمله تست خواب یا پلی‌سومنوگرافی استفاده می‌کنند. این تست به ارزیابی عمیق الگوهای خواب، فعالیت‌های تنفسی و حرکتی در طول خواب کمک می‌کند.

درمان اختلالات خواب معمولاً بر اساس علت زمینه‌ای اختلال صورت می‌گیرد و می‌تواند شامل تغییراتی در سبک زندگی، مدیریت استرس، دارو درمانی و در مواردی درمان‌های تخصصی مانند استفاده از دستگاه CPAP برای آپنه خواب باشد.

نتیجه‌گیری

اگر شما یا عزیزانتان با علائم اختلالات خواب مواجه هستید، مهم است که اقدامات لازم برای دریافت تشخیص و درمان مناسب را به سرعت انجام دهید. به یاد داشته باشید که خواب کافی و باکیفیت یکی از اساسی‌ترین نیازهای بدن برای حفظ سلامتی است.

نقش تست خواب در تشخیص

تست خواب، یا همان پلی‌سومنوگرافی، روشی است برای تشخیص دقیق اختلالات خواب. این تست می‌تواند به شما و پزشکتان کمک کند تا درک بهتری از الگوهای خواب شما داشته باشید و به تشخیص دقیق علت بی‌خوابی‌ها، خروپف‌ها، خرناس‌ها، کابوس‌ها، راه رفتن در خواب، صحبت کردن یا حتی خوردن در خواب، ناله کردن، تجربه فلج خواب یا احساس بختک، پرخوابی و سندرم پای بی‌قرار کمک کند.

چرا تست خواب؟

اگر شما:

• شب‌ها دچار بی‌خوابی هستید و به سختی به خواب می‌روید.
• در طول روز احساس خستگی و خواب‌آلودگی دارید، حتی اگر شب قبل خواب کافی داشته‌اید.
• در هنگام رانندگی یا در جلسات مهم خوابتان می‌برد.
• توسط شریک زندگی‌تان به خاطر خروپف یا خرناس مورد شکایت قرار گرفته‌اید.
• دچار کابوس‌های شبانه، توهم، وحشت شبانه، یا حتی رفتارهای خواب مانند راه رفتن یا صحبت کردن در خواب هستید.
• احساس می‌کنید که در خواب فلج می‌شوید یا بختک رویتان می‌افتد.

در این صورت، به احتمال زیاد به انجام تست خواب نیاز دارید. این تست در یک محیط کنترل شده و تحت نظارت متخصصین خواب انجام می‌شود، جایی که فعالیت‌های بدنی شما در طول خواب، از جمله ضربان قلب، تنفس، حرکات چشم و فعالیت‌های مغزی ثبت می‌شوند. این اطلاعات به پزشکان کمک می‌کند تا به درک عمیق‌تری از وضعیت خواب شما دست یابند و راهکارهایی برای بهبود کیفیت خواب و در نهایت، کیفیت زندگی‌تان ارائه دهند.

روند انجام تست خواب

روند تست خواب معمولاً به این صورت است که شما یک شب را در کلینیک اختلالات خواب می‌گذرانید. قبل از خواب، سنسورهایی به بدن شما متصل می‌شود تا داده‌های مربوط به فعالیت‌های فیزیولوژیکی شما در طول خواب ثبت شود. نگران نباشید، این فرایند دردناک نیست و بیشتر افراد می‌توانند با وجود این سنسورها به خواب روند.

بعد از تست خواب

پس از انجام تست، پزشک متخصص خواب داده‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کند و بر اساس نتایج، راهکارهای درمانی مناسب از جمله دارو درمانی، استفاده از دستگاه‌های کمک تنفسی، روش‌های تغییر سبک زندگی و در برخی موارد، مداخلات جراحی را پیشنهاد می‌دهد.

شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که اختلالات خواب چیست و به چه مواردی میگویند و یا تست خواب چگونه و به چه صورت است، پس در این نوشته ما را همراهی کنید تا به تمامی سوالهایتان پاسخ دهیم.

بیخوابی، یکی از متداول‌ترین اختلالات خواب است که تاثیرات گسترده‌ای بر سلامت جسمی و روانی فرد دارد. این اختلال، که با دشواری در به خواب رفتن، حفظ خواب، یا بیدار شدن زودتر از موعد مشخص می‌شود، می‌تواند زندگی روزمره افراد را به طور چشمگیری مختل کند.

علل بیخوابی

علل بیخوابی متعدد و گاه پیچیده هستند و می‌توانند شامل:

• استرس و اضطراب: نگرانی‌های شغلی، مالی، یا شخصی می‌توانند ذهن را به قدری درگیر کنند که خوابیدن دشوار شود.
• مشکلات هورمونی: تغییرات هورمونی، مانند آنچه در دوران یائسگی رخ می‌دهد، می‌تواند بر خواب تاثیر بگذارد.
• مشکلات گوارشی: شرایطی مانند رفلاکس اسید می‌تواند مانع از خواب راحت شود.
• جت لگ یا تغییرات ناگهانی در برنامه خواب: سفرهای هوایی طولانی مدت یا کار در شیفت‌های شبانه می‌تواند ریتم طبیعی خواب را مختل کند.

تاثیرات منفی بیخوابی

بیخوابی می‌تواند تاثیرات قابل توجهی بر زندگی فرد داشته باشد، از جمله:

• افسردگی: کمبود خواب می‌تواند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهد.
• عدم تمرکز: بیخوابی می‌تواند بر توانایی تمرکز و تصمیم‌گیری تاثیر بگذارد.
• تحریک پذیری: خستگی ناشی از بیخوابی می‌تواند منجر به تحریک پذیری شود.
• افزایش وزن: اختلال در خواب با افزایش وزن و چاقی مرتبط است.
• کاهش عملکرد در محل کار یا تحصیل: بیخوابی می‌تواند عملکرد کلی فرد را کاهش دهد.

انواع بیخوابی

بیخوابی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:

• بیخوابی اولیه: که مستقل از هر شرایط پزشکی یا روانی دیگری است.
• بیخوابی ثانویه: که به دلیل وجود یک وضعیت پزشکی، استفاده از مواد یا داروها، یا سایر اختلالات خواب رخ می‌دهد.

بیخوابی همچنین می‌تواند به صورت حاد (کوتاه مدت) یا مزمن (طولانی مدت) طبقه‌بندی شود. بیخوابی حاد معمولا نتیجه شرایط موقتی است و ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد. بیخوابی مزمن، که بیش از یک ماه طول می‌کشد، می‌تواند تاثیرات عمیق‌تری بر سلامتی داشته باشد.

درمان بیخوابی

درمان بیخوابی ممکن است شامل ترکیبی از رویکردهای پزشکی و تغییرات سبک زندگی باشد. تکنیک‌های بهداشت خواب، مدیریت استرس، و در برخی موارد دارو درمانی، می‌توانند به بهبود خواب کمک کنند. در مواردی که بیخوابی ناشی از یک شرایط پزشکی یا روانی است، درمان علت زمینه‌ای اهمیت دارد.

بیخوابی یک مشکل شایع است که تاثیرات عمیقی بر کیفیت زندگی افراد دارد. با این حال، با درمان مناسب و تغییراتی در شیوه زندگی، می‌توان به بهبود کیفیت خواب و در نتیجه، بهبود کیفیت زندگی کمک کرد.

سایر علل بی خوابی

• استرس  های شدید در زندگی  (از دست دادن یا تغییر شغل، مرگ یک عزیز، طلاق، جابجایی)
• ناراحتی احساسی یا فیزیکی
• عوامل محیطی مانند سر و صدا، نور و یا درجه حرارت شدید (گرم یا سرد) که برای خواب خلل ایجاد میکنند
• بعضی از داروها (مثلا برای درمان سرماخوردگی، آلرژی، افسردگی، فشار خون بالا و آسم) ممکن است مخل خواب باشند
• مداخلات در برنامه معمول خواب  (برای مثال، جت لگ یا تعویض شیفت از روزانه به شبانه)

سایر علل بیخوابی مزمن

• افسردگی و / یا اضطراب
• استرس مزمن
• درد یا ناراحتی در شب

آپنه خواب

آپنه خواب با وقفه در تنفس در طول خواب مشخص می شود. معمولا افرادی که خروپف دائمی و با صدای بلند دارند دچار آپنه خواب هستند.

آپنه خواب یک وضعیت پزشکی جدی است که بدن را در اکسیژن کمتری مصرف می کند. همچنین می تواند موجب بیدار شدن در طول شب شود.این اختلالات  به مواردی با خاستگاه اصلی ( فقدان تلاش تنفسی توصیف میشود) و  به چند دسته اصلی تقسیم می شوند.

• اختلالات آپنه خواب انسدادی
• سندرم آپنه خواب مرکزی
• اختلالات کاهش هوای تنفسی مرتبط با خواب

یکی از روش هایی که اغلب جهت درمان آپنه خواب مرکزی مورد استفاده قرار می گیرد، فشار جریان هوایی مداوم مثبت یا سی پپ (CPAP) است. CPAP جریان دائمی هوا را از طریق یک ماسک که روی بینی و صورت قرار می گیرد، فراهم می کند. هوا به آرامی به پشت گلو ضربه می زند و موجب باز نگه داشتن راه هوایی می شود و بدین ترتیب می توانید در طول خواب نفس بکشید.

مقدار فشار مورد نیاز برای هر فرد متفاوت است. تست CPAP نشان می دهد که چه مقدار فشار برای شما مناسب است. اغلب نوعی PAP، به نام BPAP نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

یک ارزیابی کامل و درمان بیماری های اصلی پزشکی باید انجام شود. نارسایی قلبی یا نارسایی کلیوی نیاز به درمان های خاصی دارند. سکته مغزی نیز ممکن است نیاز به مراقبت ویژه مانند توانبخشی داشته باشد.

در مورد تنفس دوره ای در ارتفاعات بالا، هیچ درمان ویژه ای وجود ندارد. اما مشکلات دیگری که در ارتفاع زیاد رخ می دهد باید مورد توجه قرار گیرد. برخی از این مشکلات ممکن است به دارو پاسخ دهند. برخی دیگر نیز به اجتناب از قرارگیری در ارتفاعات بالا نیاز دارند.

در برخی موارد که آپنه خواب مرکزی از مصرف دارو یا ماده ای خاص حاصل شده، ممکن است نیاز به تغییر دارو باشد.

از نشانه های مشتق شده و انواع معمولی که اصولا به خاطر آپنه خواب ایجاد میشود میتوان از موارد زیر نام برد:

• خرناس یا خر و پف
• کاتاترنیا (ناله کردن در خواب/ناله شبانه/خواب ناله)

پاراسومنیا

پاراسومنیا یا خواب پریشی به گروهی از اختلالات خواب اطلاق می شود که شامل وقایع ناخواسته یا تجربیاتی است که در حین به خواب رفتن یا بیدار شدن به وجود می آیند. پاراسومنیا ها مجموعه ای از حرکات، رفتارها، احساسات، درک یا دیدن یک رویا که همگی غیر طبیعی هستند را شامل می شود. اگر چه ممکن است رفتارها پیچیده و به نظر دیگران هدفمند باشند، اما در واقع شما در حین بروز این وقایع خواب هستید و هیچ چیزی از آنچه رخ داده است، به خطر نخواهید داشت. در صورتی که اختلال پاراسومنیا دارید، ممکن است از برخورداری از یک خواب با کیفیت برای تان دشوار باشد.

پاراسومنیا  نوعی از اختلالات خواب است که باعث حرکات ورفتار غیر طبیعی در طول خواب می شود. آنها عبارتند از:

• راه رفتن در خواب
• در خواب حرف زدن
• ناله کردن
• کابوس دیدن
• شب ادراری
• دندان قروچه یا فشردن فک ها
• فلج جواب (بختک)

سندرم پای بی قرار

سندرم پای بی قرار (RLS) نیازمندی قریب الوقوع حرکت پاها است. این اصرار گاهی اوقات با احساس سوزن شدن در پاها همراه است. در حالی که این علائم می تواند در طول روز نیز رخ دهد، اما در شب بیشتر شایع هستند. RLS اغلب با وضعیت  بیماری خاصی مرتبط است، از جمله ADHD و بیماری پارکینسون، اما علت دقیق آن همیشه شناخته شده نیست.

اولین نشانه سندرم پای بی قرار، احساس ناراحتی در پاها است. این احساس با گرفتگی عضلات پا و یا بی حسی ناشی از مشکلات گردش خون متفاوت است. بیماران از این موارد برای توصیف این حس استفاده می کنند:

• خارش
• وول زدن
• سوزش
• احساس راه رفتن یک حشره روی پوست
• احساس ضربان

  

علت سندرم پای بی قرار از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در بعضی موارد، علت ناشناخته است یا می تواند به دلیل سایر مشکلات مربوط به سلامت یا مصرف دارو به وجود آید یا آن را بدتر کند. این ممکن است شامل موارد زیر باشد:

سطوح پایین آهن

این امر می تواند موجب مشکلات ارتباطی با سلول های مغزی شود که به سندرم پای بی قرار منجر می شود. چنانچه تصور می کنید سندرم پای بی قرار تان ناشی از فقر آهن است، با پزشک خود مشورت کنید و از مصرف خود سرانه مکمل ها بپرهیزید.

دیابت

این بیماری مادام العمر می تواند به عروق خونی و اعصابی که عضلات پا را ایجاد می کنند، آسیب وارد سازد و منجر به بروز سندرم پای بیقرار شود. با کنترل صحیح دیابت در خود، می توانید به جلوگیری یا بهبود سندرم پای بی قرار تان کمک کنید.

بارداری

بسیاری از زنان هنگام بارداری به سندرم پای بیقرار مبتلا می شوند. این وضعیت، معمولا طی یک ماه پس از زایمان بر طرف می گردد.

داروها

برخی از داروها، مانند موارد زیر می توانند سبب بروز سندرم پای بیقرار شوند یا آن را بدتر کنند:

• داروهای آلرژی
• بسیاری از داروهای ضد افسردگی
• آنتی هیستامین ها و مکمل های خواب بدون نسخه
• تقریبا تمام آنتاگونیست های گیرنده دوپامین فعال مرکزی، از جمله داروهای ضد تهوع

تغییرات رفتاری بابت درمان سندرم پای بی قرار

تغییرات رفتاری برای کمک به درمان سندرم پای بی قرار عبارتند از:

• ورزش (پیاده روی،دوچرخه سواری)
• تکنیک های کاهش استرس ( یوگا،مراقبه، مدیتیشن)
• ترک سیگار و نوشیدن کافئین و الکل کمتر
• ماساژ پا یا قرار دادن پا در لگن آب گرم

این موارد می توانند موجب شل شدن عضلات پای تان شوند و علائم سندرم پای بی قرار را کاهش دهند.

نارکولپسی

Narcolepsy به عنوان “حملات خواب” توصیف می شود که در طول روز رخ می دهد. این به این معنی است که شما ناگهان احساس خستگی می کنید و بدون هشدار می خوابید. اختلال همچنین می تواند موجب فلج در خواب شود، به طوری که پس از بیدار شدن ممکن است شما از نظر جسمی نتوانید حرکت کنید. گرچه نارکولپسی ممکن است به خودی خود رخ دهد، اما  معمولا با برخی اختلالات عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس همراه است.

• نارکولپسی تایپ 1: 

نارکولپسی تایپ یک (که به عنوان نارکولپسی با کاتاپلکسی تعریف و به کار برده میشد) به عنوان ترکیبی از حالت خواب آلودگی بیش از حد و همچنین سطح بالایی از هایپوسرتین(Hypocertin) و نیز ضعف عضلانی که به وسیله ی احساسات تحریک شده، شرح داده شده است.

• نارکولپسی تایپ 2 :

در نارکولپسی تایپ دو (که به عنوان نارکولپسی فاقد کاتاپلکسی تعریف و به کار برده میشد) ،عموم افراد دارای این شرایط، تجربه خواب آلودگی مفرط در طول روز داشته ، اما معمولا ضعف عضلانی ناشی از احساسات را ندارند. آنها معمولا علائم شدیدتری دارند و سطح نرمال هایپوسرتین هورمون مغز را دارا میباشند.( Hypocertin یک ماده شیمیایی  است که مسئول بیداری و تنظیم خواب می باشد و در هایپو تالاموس ترشح میشود)

شرایط، بیماری ها و اختلالات بسیاری وجود دارد که می تواند باعث اختلالات خواب شود. در بسیاری از موارد، اختلالات خواب به عنوان یک نتیجه از یک مشکل بهداشتی به وجود می آید.

آلرژی و مشکلات تنفسی

آلرژی، سرماخوردگی و عفونت های تنفسی فوقانی می تواند چالش برانگیز برای تنفس در هنگام شب شود. ناتوانی در نفس کشیدن از طریق بینی نیز می تواند باعث مشکلات خواب شود.

نوکتوریا

نوکتوریا یا ادرار مکرر ممکن است خواب شما را مختل کرده و موجب بیدار شدن در طول شب شود. عدم تعادل هورمونی و بیماری های دستگاه ادراری میتواند به ایجاد و توسعه این وضعیت کمک کند. (اگر  ادرارهای مکرر همراه با  خونریزی یا درد داشتید،  فورا با پزشک خود تماس بگیرید.)

درد مزمن

درد های مداوم می تواند خوابیدن را برای شما دشوار سازد. ممکن است حتی بعد از خوابیدن، شما بیدار شوید. برخی از شایع ترین علل درد مزمن عبارتند از:

• آرتروز
• سندرم خستگی مزمن
• فیبرومیالژیا
• بیماری روده التهابی
• سردرد مداوم
• کمردرد مداوم

در بعضی موارد، درد مزمن ممکن است حتی با اختلالات خواب تشدید شود. به عنوان مثال، پزشکان بر این باورند که توسعه فیبرومیالژیا ممکن است به مشکلات خواب مرتبط باشد.

استرس و اضطراب

استرس و اضطراب اغلب تاثیر منفی بر کیفیت خواب دارند. سخت به خواب میروید و یا به دشواری خواب می مانید. کابوس، خوابیدن صحبت کردن و یا راه رفتن در خواب نیز ممکن است خواب شما را مختل کند.

برای اطلاعات بیشتر در خصوص تشخیص و درمان، همین امروز با کلینیک خواب ما تماس حاصل فرمایید.

درمان اختلالات خواب می تواند بسته به نوع و علت اصلی آن متفاوت باشد. با این حال، به طور کلی ترکیبی از درمان های پزشکی و تغییرات شیوه زندگی را شامل می شود.

درمان های پزشکی

درمان های پزشکی برای اختلالات خواب ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• قرص خواب
• مکمل ملاتونین
• آلرژی یا داروهای سرماخوردگی
• دارو درمانی برای هر گونه مورد مربوط به سلامتی
• دستگاه  برای تنفس یا جراحی کردن (معمولا برای آپنه خواب)
• حفاظ دندان (معمولا برای دندان قروچه کردن)

تغییرات شیوه زندگی

تنظیمات شیوه زندگی می تواند تا حد زیادی کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد، به خصوص هنگامی که آنها همراه با درمان های پزشکی انجام می شود. مواردی که باید در نظر بگیرید:

• از ترکیب سبزیجات و ماهی بیشتر در رژیم غذایی  استفاده کرده و مصرف قند را کاهش دهید
• کاهش استرس و اضطراب با ورزش
• ایجاد و چسبیدن به یک برنامه منظم خواب درست کرده و همان را ادامه دهید
• قبل از خواب آب کمتری بنوشید
• مصرف کافئین را محدود کنید، به خصوص در اواخر بعدازظهر یا شب
• کاهش مصرف سیگار، تنباکو و الکل
• وعده های غذایی کربوهیدرات دار  را با حجم کمتر  قبل از خواب مصرف کنید

رفتن به رختخواب و بیدار شدن از خواب در  زمان  مشخص  به همان صورت هر روزه نیز می تواند به طور قابل توجهی کیفیت خواب شما را بهبود ببخشد. در حالی که ممکن است وسوسه شوید در آخر هفته ها بخوابید، اما توجه داشته باشید این قضیه می تواند در طول  هفته کاری باعث شود به سختی به خواب بروید و به سختی بیدار شوید.

در خصوص وجود هرگونه اختلال خواب ، با پزشک خود مشورت کنید. یک ارزیابی ممکن است شامل یک معاینه فیزیکی،  بررسی تاریخچه پزشکی و سابقه ی خواب شما باشد. ممکن است از شما خواسته شود یک یا دو هفته در یک دفترچه روزانه  ، پیگیری الگوهای خواب خود و نحوه ی احساس در طول روزتان را بنویسید. متخصص خواب شما ممکن است بخواهد با شریک زندگیتان درباره میزان و کیفیت خواب شما مصاحبه کند. در بعضی موارد ممکن است نیاز باشد به آزمایشگاه های ویژه نظیر مراکز خواب مراجعه کنید.

تست خواب که به آن پلی سومنوگرافی نیز گفته می شود،رایج ترین روش برای تشخیص و بررسی الگوهای خواب در افرادی که از اختلالات خواب رنج می برند میباشد.

در این تست چارت و نمودارهایی از امواج مغزی شما ، ضربان قلب و تنفس تان در طول خواب ضبط و ثبت میشود .همچنین حرکات چشم، حرکات اندام ها و میزان اکسیژن در خون تان را بررسی کرده و رکورد می کند. این اطلاعات به دکترتان در امر تشخیص انواع اختلالات خواب کمک می کند تا بتواند یک برنامه درمان مناسب به شما اراده دهد.

دکتر متخصص خوابتان بنا بر توضیحات شما و بررسی های اولیه روی سابقه ی پزشکیتان ممكن است يك تست خواب در کلینیک را به شما توصيه و تجویز کند :

• بررسی اختلالات تنفسی مرتبط با خواب از جمله آپنه خواب ( خروپف، ناله شبانه)
• ارزیابی اختلال های رفتاری هنگام خواب از جمله پاراسومنیا(راه رفتن، حرف زدن ، اعمال خشن)
• تشخیص و بررسی نارکولپسی یا هایپرسومنیا ( بی خوابی شدید) همراه با MSLT
• بررسی اختلالات حرکتی نامشخص هنگام خواب ( تکان دادن پاها، سندرم پای بی قرار)
• بررسی تشنج در خواب
• بی خوابی یا کم خوابی مزمن بدون واکنش به درمان های معمول
• خواب آلودگی یا خستگی روزانه بدون دلیل مشخص و قطعی

کالیبراسیون و انجام آزمایش برای تعیین سطح فشار راه هایی هوایی در فرد مبتلا به اختلال تنفسی مرتبط با خواب و افرادی که سی پپ (CPAP)استفاده میکنند.

برای برخی از بیماران مظنون به آپنه انسدادی خواب، پزشک خواب میتواند به جای یک تست خواب در کلینیک ، تست آپنه خواب در خانه را توصیه کند. تست آپنه خواب در خانه مستلزم استفاده از از تجهیزات مختلفی است که باید بتوانید خودتان آن ها را تنظیم کنید.

نکات مورد بررسی در تست خواب

1.مراحل خواب

فرآیند خواب دارای مراحل مختلفی است .اولین مرحله خواب (NREM)یا مرحله ی عدم جنبش سریع چشم نامیده میشود.در این مرحله مغز شما دارای امواج آرامی است و حرکات چشم ها نیز آهسته است.

مرحله ی دوم ، مرحله خواب (REM) است که چند ساعت بعد از مرحله ی اول رخ میدهد ، فرد خواب عمیق تری را تجربه میکند ، فرکانس و امواج مغزی افزایش یافته و حرکات چشم سریع تر است.

اصولا در مرحله ی خواب REM اختلال خواب پدید می آید، هرچند حس گرها و کنترل کننده های دستگاه تست خواب تمام مراحل خواب شما را زیر نظر داشته و بررسی میکند که شما در کدام مرحله خوابتان مختل شده است.

2. مقدار تاخیر در خواب

میزان زمانی که طول میکشد افراد به خواب بروند در اشخاص عادی با مبتلایان به اختلالات خواب متفاوت است. در طی فرآیند این تست، میزان تاخیر در خواب محاسبه میشود که نشانگر مقدار خواب آلودگی فرد میباشد.

3. کیفیت خواب

میزان دقایقی که فرد خواب بوده تقسیم بر مقدار زمانی که شخص در رختخواب سپری کرده بیانگر کیفیت خواب میباشد.این مقدار در افراد عادی بین 85 الی 90 درصد است ، اما معمولا کیفیت خواب در افراد مبتلا به اختلالات خواب به مراتب کم تر است.

4. مقدار AROUSAL( بیدار شدن همراه با انگیختگی)

AROUSAL به دفعاتی کوتاه مدتی گفته میشود که فرد به هر دلیلی بیدار میشود و متوجه آن نمیشود.در اروزال الگوی امواج مغزی ناگهان تغییر می کند و حالتی مشابه بیداری به خود میگیرد. معمولا اروزال در نتیجه موارد مختلفی از جمله حرکت پاها و یا انسداد های تنفسی پدید میآید. مقداراروزال زیاد درخواب اشخاص می تواند نشانه مبتلا بودن آنها به هرگونه اختلالات خواب ،خستگی و یا عدم خواب کافی باشد.

موارد مورد نیاز برای تست خواب در کلینیک

• کارت شناسایی
• پیژامه ،لباس خواب یا هر گونه لباس راحتی، ترجیحا با یک دکمه پایین جلو.
• بالش و پتو مورد علاقه تان. ما بالش و پتوبرایتان اماده کرده ایم و به شما ارائه داده خواهد شد، اما اگر وسایل خودتان ممکن است به شما در بهبود خواب کمک کند انها را بیاورید.
• لوازم بهداشتی مانند مسواک، خمیر دندان، نخ دندان ، شانه یا برس
• لباس برای روز بعد
• داروهای مورد نیاز
• کتاب ، مجله و یا هر چیزی برای مطالعه

هنگامی که شما آماده رفتن به رختخواب هستید، تکنسین خواب سنسورها را به بدن شما وصل می کند. سنسورهایی که به شما چسبانده یا با چسب وصل میشوند، در هنگام خواب شما را کنترل میکنند. این حسگرها بدون درد هستند. در صورتی که حساس هستید و یا آلرژی و حساسیت نسبت به هر نوع چسب دارید، حتما به تکنسین بگویید.

سنسورها موارد زیر را در شما اندازه می گیرند:

• 1-امواج مغزی
• 2-فعالیت ماهیچه چانه
• 3-ضربان قلب
• 4-نفس كشيدن
• 5-سطح اکسیژن
• 6-حرکات پا

سیمها به قدر کافی طولانی هستند که به شما اجازه حرکت کردن و غلت زدن در رختخواب را میدهد. در ابتدای آزمایش، از شما خواسته می شود که چشمان خود را بگردانید، دندان ها را فشار دهید و پاها را حرکت دهید. این اطمینان حاصل خواهد کرد که حسگرها کار می کنند.

شما مجاز به خواندن و یا تماشای تلویزیون تا زمان عادی خوابتان هستید. هنگامی که زمان آن رسید که سعی کنید به خواب بروید، چراغ ها خاموش می شوند و یک دوربین ویدئویی با نور کم به تکنسین اجازه می دهد که اتاق بغلی شما را را ببیند. اگر یک سنسور شل شد و یا شما شب خواستید به دستشویی بروید تکنسین حتما در این خصوص به شما کمک کند.

بسیاری از بیماران همانطور که در خانه خوابشان نمی برد در اینجا نیز نمی خوابند. این حالت ممکن است به دلیل سنسورها یا نا آشنا بودن با محیط باشد. اما این ها معمولا بر نتایج تاثیر نمی گذارد. تقریبا همه در طول تست این آزمایش در کلینیک بلاخره میخوابند. در اکثر موارد، برای تشخیص پزشک لازم نیست که هشت ساعت خواب کامل داشته باشید. گاهی اوقات ممکن است داروهای تجویز شده برای کمک به خواب در طول مطالعه خواب درکلینیک تجویز شود.

در صبح تکنسین حسگرها را آزمایش و سپس از شما جدا می کند. در صبح از شما خواسته می شود که یک پرسشنامه در مورد کیفیت خواب و تجربه شما در مرکز خواب را پر کنید. مطالعات آزمایشگاهی مرکز به محض اینکه شما بیدار شدید و سنسورها برداشته شد کامل میشود.

اگر شما در معرض آپنه خواب ( قطع تنفسی هنگام خواب)هستید، ممکن است پزشک برای شما یک دستگاه CPAP )(Continuous Positive Airway Pressure ، تجویز کند. این درمان رایج و موثر، فشار هوای مورد نیازبه مجاری تنفسی را از طریق دستگاهی که میدمد تامین میکند.

جریان هوای دستگاه CPAP از طریق  ماسکی که بر روی چهره شما قرار می گیرد و بینی و یا بینی و دهان را میپوشاند . این هوا به عنوان یک آتل عمل می کند تا  مسیرجریان هوا را در طول خواب باز نگه دارد، و اجازه می دهد تنفس منظم تر شود. خروپف متوقف می شود و خواب آرام ترمیم می شود. عوامل خطرناک در ارتباط با آپنه خواب به طور قابل توجهی کاهش می یابد به خصوص زمانی که CPAP که استفاده میکنید توسط پزشک تجویز شده باشد.

شما میتوانید از مشاوران حرفه ایی ما ، آموزش، و هر گونه پشتیبانی در خصوص  نحوه استفاده از CPAP را دریافت کنید.

نتایج تست خواب

اعضای تیم خواب بررسی اطلاعات جمع آوری شده در طول تست خواب را بررسی و ارزیابی می کنند. ممکن است چندین روز تا دو هفته طول بکشد تا مطالعات خواب شما به درستی ارزیابی شود.

تکنسین خواب در ابتدا تحقیق روی خواب شما را با علامت گذاری مراحل خوابتان و شناسایی همه رویدادها اعم ازحرکت تنفس غیر طبیعی یا حرکت پا را نمره گذاری کرده و امتیاز میدهد. تیم پزشکی و متخصصان خواب نتایج را ملاحظه کرده و سپس نتایج را بررسی خواهند کرد تا مشخص شود چه نوع مشکلی در خواب شما وجود دارد. پس از تایید تیم پزشکی خواب، تشخیص خود را انجام داده،وطی تماسی به شما درباره نتایج بدست امده بحث و گفتگو میکنند.

تست خواب در کلینیک توسط یک پزشک متخصص خواب به کامل ترین نحو ارزیابی خواهد شد. برای این امر شما نیازمند اقامت به مدت یک شب در یک مرکز یا کلینیک خواب خواهید بود.

♦  دکتر مصطفی امیری متخصص مغز و اعصاب – دارای بورد تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی تهران فلوشیپ فوق تخصصی اختلالات خواب